Aagondarha gaýyk festiwaly,“Dragon Boat Festival”, “Dragon Boat Festiwal” we “Tianzhong Festiwal” diýlip hem atlandyrylýan tebigy asman hadysalaryna çokunmakdan gelip çykýar.
Gadymy döwürde aagondarha gurbanlygyndan döräpdir.Orta aralyk Dragon gaýyk festiwalynda, asmanyň günortasyna çykýan Canglong Qi Su,
Theylyň iň “merkezinde”, gelip çykyşy gadymy astrologiýa medeniýetini öz içine alýar,
Gumanistik pelsepe we beýleki taraplar çuňňur we baý medeni baglanyşyklary öz içine alýar.
Mirasda we ösüşde dürli halk däp-dessurlary birleşdirilip, festiwalyň mazmuny baýdyr.

Aagondarha gaýyk münmek (Dragon gaýygyny ogurlamak) we tüwi köfte iýmek“Dragon Boat” festiwalynyň iki däbi.
Bu iki däp Hytaýda gadymy döwürlerden bäri dowam edip gelýär we şu güne çenli dowam edýär.

Aagondarha gaýyk festiwaly ilkibaşda gadymy ata-babalar tarapyndan aagondarhanyň ata-babalaryna ybadat etmek, bereket dilemek we erbet ruhlardan goranmak üçin döredilen baýramçylykdy.
Rowaýata görä, Uruşýan döwletler döwründe Çu ştatynyň şahyry Qu uanuan 5-nji maýda Miluo derýasyna böküp özüni öldürdi.
Soň adamlar adamlar “Dragon Boat” festiwalyny Qu uanuany hatyralamak baýramy hasapladylar;
Wu Zixu, Cao E we Jie Zitui ýatlamak üçin sözler hem bar.Umuman,
Aagondarha gaýyk festiwaly gadymy ata-babalardan ajdarha ata-babalaryna ybadat etmek, bereket dilemek we erbet ruhlardan goranmak üçin amatly günleri “asmanda uçýan aagdarhalary” saýlap almagyndan gelip çykypdyr.
Tomus möwsümini “ýok etmek we epidemiýanyň öňüni almak” modasyna sanjym ediň;
Aagondarha gaýyk festiwaly barada “erbet aý we erbet gün” demirgazyk merkezi düzlüklerde başlandy,
Goşulan Qu uanuany we beýleki taryhy şahsyýetleri ýatlar.

Aagondarha gaýyk festiwaly, Bahar baýramy, Çing Ming festiwaly we Orta güýz festiwaly Hytaýyň dört adaty festiwaly hökmünde hem bellidir.
“Dragon Boat Festiwal” medeniýeti dünýäde giň täsir edýär,
Dünýäniň käbir ýurtlarynda we sebitlerinde “Dragon Boat” festiwalyny bellemek üçin çäreler bar.2006-njy ýylyň maý aýynda
Döwlet geňeşi ony milli maddy däl medeni miras sanawlarynyň birinji toparyna goşdy;2008-nji ýyldan bäri
Milli baýramçylyk hökmünde görkezilýär.Sentýabr 2009,

ESUNESKO ony "Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň wekilçilik sanawyna" girizilmegini resmi taýdan tassyklady we Dragon gaýyk festiwaly Hytaýyň dünýäde maddy däl medeni miras hökmünde saýlanan ilkinji festiwaly boldy.